Kullanıcılarını geleneksel finansal sistemden kurtarmak için tekno-ütopyacı bir hayalden ortaya çıkan kripto para endüstrisi, kendini koruma altına almak ve meşruluğunu arttırmak için yine bir geleneksel finans dalı olan sigortaya muhtaç görünüyor. Ancak birçok kripto para “startup”ı hâlâ yüksek maliyetli primleri kaldıramıyor ya da talep ettikleri poliçelerin onaylanması aylar sürebiliyor. Ayrıca bu alandaki geniş muafiyetler de kripto endüstrisini zora sokuyor. Hizmetlerin kesintiye uğramasından kaynaklanan zararlar teminat altına alınabilirken, buna neden olan kripto para hırsızlığı teminat altına alınmayabiliyor. Yine de kripto para sigortası, iki sektörün geleceği için de önem taşıyor.
Sigorta şirketleri büyümek için küresel bazda yeni iş alanları yaratmaya çalışırken, bunların arasında kripto para sigortası dikkat çekiyor. Şimdilik bu konuda konuşmak isteyen çok fazla şirket bulunmuyor. Ayrıca söz konusu ürünlerin reklamlarına da çok fazla rastlanmıyor, hatta bunları satan web sitelerinde de fazla bilgi olmuyor. Ancak Bloomberg’in yaptığı haber, sigortacıların konuya olan ilgisini ortaya koyuyor.
Olga Kharif, Brian Louis, Julie Edde ve Katherine Chiglinsky’nin hazırladıkları habere göre; AIG, Chubb ve XL Group gibi büyük şirketler konuya dair fazla spesifik bilgi vermek istemiyor. Muhabirler bunun sebebinin anlaşılır olduğunu belirtiyor. Çünkü yeni kurulan bu kripto para şirketlerine teminat sağlamak son derece absürt görünebilir. Bu sektör Vahşi Batı’ya benzerliğiyle tanınıyor: Sahtekarlık ve hırsızlıkların hüküm sürdüğü (Mt. Gox borsasının ve daha yakın geçmişte Bitfinex ve Coincheck’in hack’lenmeleri hatırlatılıyor) hızlı zenginlik vaat eden bol miktarda saadet zincirlerinin bulunduğu, hiçbir düzenleme olmayan bir dijital sınır bölgesi. Bu yıl Bitcoin fiyatında meydana gelen çöküşün de itibarı sarstığı belirtiliyor.
Ancak kripto para birimleri ve altyapılarındaki blok zinciri teknolojisi yavaş yavaş kabul görürken, bazı sigortacılar bu alandaki tuzaklardan kaçınmanın mümkün olduğunu öne sürüyor. Bu tür riskleri sigortalama primleri ciddi miktarlara ulaşabiliyor. Bazı görüşlere göre, underwriterlar kripto parayla “startup”larına teminat vermek için normalin beş katı prim talep edebiliyor.
Kripto sigorta işleri bu yıl hareketlendi
Konuyla ilgili açıklama yapanlardan Allianz sözcüsü Christian Weishuber, “Kripto para birimlerini koruma sigortası büyük bir fırsat olacak” dedi. Allianz geçen yıl dijital para hırsızlığına karşı bireysel sigorta yapmaya başlamıştı. Weishuber ise bu konuyla ilgili konuşmayı kabul eden az sayıdaki sigortacıdan biri oldu. “Dijital varlıklar reel ekonomide giderek daha belirgin, önemli ve geçerli hale geliyor ve biz de bu alanda ürün ve teminat seçeneklerini araştırıyoruz.”
Maliyet birçok yeni şirket için henüz erişilebilir olmasa da şirketlerin kripto poliçe satın almalarına yardım eden iki lider sigorta brokeri olan Marsh & McLennan ve AON, bu yıl işlerin hareketli olduğunu söyledi. Marsh, yeni kurulan blok zinciri şirketlerine hizmet vermek üzere ilk defa 10 kişilik özel bir ekip oluşturdu.
Kripto sigorta pazarının yüzde 50’den fazlasına sahip olduğunu iddia eden Aon, kısa bir süre önce sigortalama işlemini hızlandırmak için standart poliçe formunu yeniden düzenledi. Ayrıca bazı sigortacılar, şirketin genel poliçelerine ince ayar yaparak kripto ile ilgili özel korumalar getiriyor.
Marsh ve AON partnerlerini açıklamaktan kaçındı ancak bu konuyu yakından bilen kişiler, Chubb ve XL gibi onlarca sigortacının şu anda kriptoyla ilgili işler için teminat sağladığını belirtiyor. Bir süredir standart poliçe formlarına kripto teminatını eklemekte olan şirketlerden AIG, bu teminat hakkında, kripto para birimi emanetçileri ve alım-satım platformlarıyla görüşmeler yaptıklarını belirtti. Şirket, kriptoyla ilgili primlerinin ne kadara ulaştığını açıklamaktan kaçındı.
Fazla Ayrıntı Yok
XL, söz konusu riskleri dikkatle incelemekte olduklarını ve her vakayı ayrı ayrı analiz ettiklerini belirtti ancak ayrıntılı bilgi vermedi. Yazılı bir açıklama yapan Chubb ise, kripto para birimi borsaları veya portföyleri için sigorta yapmak istemediklerini belirtti ancak diğer kripto riskleri için teminat verip vermedikleri konusunda bilgi vermek istemedi.
Marsh ve AON, son aylarda çıkan birçok “hack”leme ve hırsızlık haberine rağmen, bugüne kadar kripto poliçeleriyle ilgili tazminat taleplerini ödemek zorunda kalan herhangi bir sigorta şirketi olup olmadığını bilmediklerini söylediler.
2018 yılı, kayıtlara geçen hack olayları açısından rekora doğru giderken, sigorta şirketleri belki de itibarlarının lekelenmesi endişesiyle kripto konusunda kamuoyu önünde konuşmaktan kaçınıyor. Dünyanın en eski sigorta pazarı olan Lloyd’s of London, bu ay bir bülten yayınlayarak, brokerlerine kripto konusunda tavsiyelerde bulundu ve “riskleri dikkate alarak temkinli hareket etmelerini” istedi.
Teminat talebi artıyor
Bu arada kripto startupları arasında sigortayı şart görenlerin sayısı da giderek artıyor. Çeşitli aracı kuruluşlarla ve sektör uzmanlarıyla yapılan görüşmelerden çıkan sonuçlara göre, kripto şirketleri siber saldırılara karşı koruma arıyor. Ayrıca, yönetici ve yönetim kurulu üyelerine karşı açılan davalardan kaynaklan zararlara karşı D&O, yani yönetici sigortası olarak bilinen poliçelerle koruma altına girmek istiyorlar. Bunun sonucunda her yıl teminat limitlerinin yüzde 5’ine varan primler ödeyebileceklerini kaydediyorlar.
Konuyla yakından ilgili bir kaynağa göre, daha fazla teminat isteyenler, her biri 5 milyon dolar ile 15 milyon dolar arasında teminat verecek onlarca sigortacıya ihtiyaç duyacak. Ancak bu şekilde, teminat veren sigortacılar bir siber felaket olduğunda enkaz altında kalmaktan kurtulabilirler. Bu konuyla ilgili olarak Autonomous Research firmasının fintech stratejesi global direktörü Lex Sokolin, “Hayallerinin projesi için anlamlı bir meblağa erişebilmiş bir kişinin başına gelebilecek bir felaketi önleme amacıyla biraz ödeme yapması son derece doğaldır” dedi.
Tekno-ütopyacı hayaller
Kullanıcılarını geleneksel finansal sistemden kurtarmak için tekno-ütopyacı bir hayalden ortaya çıkan kritpo sektörünün, gelinen noktada kendini koruma altına almak için ana akım sigorta sektörüne sarılması küçük bir ironi değil.
Digital Asset Research teknoloji araştırmaları direktörü Lucs Nuzzi, “Ben bunu gerekli bir adım olarak görüyorum. Sigorta teminatı, yatırımcıların endişelerini azaltarak bankalarla çalışmalarını kolaylaştırabilir. Sigortanın bu sektörün meşrulaştırılmasına katkıda bulunduğu kesin” şeklinde konuştu.
İştah var ama maliyetler yüksek
Örneğin, kripto koruma hizmetlerine odaklanan Londra merkezli bir “startup” olan Trustology, daha fazla müşteri çekmek amacıyla, 85.000 sterline kadar meblağa sahip müşteri hesaplarını sigortalamak için görüşmeler yapıyor. Bu konuda kendi kendine sigorta yapan müşteri fonları da gündemde. Ancak birçok “startup” hâlâ yüksek maliyetli primleri kaldıramıyor. Poliçelerin onaylanması hâlâ aylar alabiliyor. Muafiyetler de hızla artabiliyor. Örneğin, hizmetlerin kesintiye uğramasından kaynaklanan zararlar teminat altına alınabilirken, buna neden olan kripto para birimi hırsızlığı teminat altına alınmayabiliyor.
En yaygın kullanılan kripto borsalarından biri olan Coinbase, elindeki dijital paralardan bir kısmı için sigorta satın alıyor. Müşteri varlıklarının yüzde 2’sine kadar olan kısmını içerebilen “hot wallet” adı verilen internet bağlantılı dijital para hesaplarında bulunan ve aktif alım satımlarda kullanılan fonlar teminat altına alınıyor. Coinbase’in açıklamalarında, güvenlik önlemi olarak internet bağlantısız olarak muhafaza edilen şirketin diğer kripto para mevduatlarına ne kadar teminat sağlandığı bilgisi verilmiyor.
Kripto para birimlerinin değeri çılgınca dalgalanıp işlemler giderek yaygınlaşırken, bir şirketin varlıklarına tam teminat veren bir sigorta şirketinin bu varlıkların şişmesi sonucunda yetersiz kalabileceği düşünülüyor. Müşterileri adına milyarlarca dolarlık varlığı elinde bulunduran kripto finans şirketi Circle Internet Financial CEO’su Jeremy Allaire de şirketinin aynı sorunu yaşadığını söyledi.
Marsh ABD Finansal Ürünler lideri Greg Spore, sigorta sektörünün kripto konusunda sadece basiretli davranmaya çalıştığını söyledi. Spore, “Bu yeni bir teknoloji ve hızla evriliyor. ancak çok önemli güvenlik riskleri olabiliyor” dedi.
Marsh’ta 20 yıldır çalışmakta olan Spore’un kendisi de kripto paralara inanan biri ve kripto sigorta sektöründe çalıştığı için bunun kendisi için hiçbir sorun yaratmadığını söyledi. Spore, ayrıca blok zincir teknolojisinin büyük bir hayranı olduğunu da sözlerine ekledi.
Kutu
Teminatlar yetersiz kalıyor
Poliçelerdeki muafiyetler de kripto sektörünün bir başka sorunu durumunda. Criptalgo CEO’su Hillik Nissani, muafiyetlerin çok yüksek olmasının “poliçeyi tümüyle faydasız hale getirebileceğini” söyledi. Nissani şu anda şirketinin sigorta satın almak istediğini veya kendi sigortasını yapabileceğini belirtti. Bir başka tartışma konusu, teminat tutarının, kaybedilebilecek değerin çoğu zaman altında kalması.
Sigortacılar kılı kırk yarıyor
Kripto para sigortasıyla ilgili bir başka endişe de, bazı “startup”ların ellerindeki kripto para miktarını abartılı bildirme ihtimali. AON Finansal Kurumlar Lideri Jackie Quintal, “Dürüstçe söylemek gerekirse, sigortacılar bunun farkında ve temkinli davranıyorlar” dedi. “X şirketi tarafından sigortalandık başlıklarıyla reklam yaparak nihai müşterinin yanıltılmasını istemiyorlar. Bunun kaygı verici olduğu kesin” dedi
Ancak potansiyel müşteriler bu durumun farkında.
Bir kripto para birimi hizmetleri şirketi olan BitGo, Mayıs ayında, New York, Londra ve Bermuda gibi durakları içeren ve yaklaşık 75 sigortacıyla yapılan toplantıları içeren bir dizi görüşme gerçekleştirdi. Şirket, 2015 yılında kripto sigortası yaptıran ilk kuruluşlardan biri olmuştu ancak CEO Mike Belshe bir yıl sonra maliyetin yüksekliğinden dolayı bu teminatları azalttıklarını söylüyor. Belshe, “Sigorta şirketleri her şeyi inceliyor ve riski belirleyebilmek için kılı kırk yarıyorlar” diyor.
