Eğitim yılına siber güvenli başlamanın yolları

Türkiye tarihinin en dijital eğitim yılı başlıyor. Milyonlarca öğrenci ekran başında ders alacak. Bilgisayar, tablet, telefon ve internet, en önemli eğitim malzemesi haline dönüştü. Ancak ne yazık ki, dijital dünyada gezinen 1 milyarı aşkın zararlı yazılım; fotoğraflarımızın, özel yazışmalarımızın, kısaca hassas bilgilerimizin peşinde. Siber güvenlik kuruluşu ESET’ten Türkiye Teknik Müdürü Erkan Tuğral, yeni döneme siber güvende başlayabilmek için uyarılarda bulundu.

Cihazın kasılmasına neden olabilecek performans yiyicilerini temizleyin! Online eğitim sırasında bilgisayarın ‘kasılmasına‘ neden olabilecek oyunları ve başka internet bağlantılarını sonlandırın. Ayrıca öncesinde bilgisayarınızdaki geçici dosyalarınızı temizleyin ardından çöp sepetini boşaltın. Aynı işlemi tablet ve telefonlarınıza da uygulayın. Yer kaplayan ve performans kaybına neden olabilecek gereksiz uygulamaları silin.

Cihaz, sistem ve verilerinize iyi bakın! Cihazlarınızda sistem ve program yamalarınızı ihmal etmeyin. Güvenliğin öncelikli kuralı, sistemi güncel tutmaktır. Bir diğer önemli kural da tıkladığımız yerlere dikkat etmektir. Özellikle ‘exe‘ uzantılı ekli mesajlar başta olmak üzere internette karşınıza çıkan her bağlantıya tıklamayın.

EBA’nın gerçekten EBA olmasına dikkat edin! Milli Eğitim Bakanlığı, uzaktan eğitimi, televizyonda TRT kanalları ve internette eba.gov.tr sitesi (Eğitim Bilişim Ağı) üzerinden yapacak. İnternette muhtemel giriş ya da bağlantı problemlerinde çözüm önerisiyle karşınıza çıkabilecek sahte site ve yönlendirmelere dikkat edin! Adres çubuğunu sık sık kontrol altında tutun. Kullanıcı adı ve parola taleplerinde temkinli davranın.

Zoom uygulamanızı güncelleyin! Zoom uygulaması, bu dönemde de özellikle yine öğretmenler, özel okullar ve kurslar tarafından yoğun olarak kullanılacaktır. Zoom, bahar dönemine göre pek çok önlem alarak daha güvenli hale geldi. Bu nedenle en güncel uygulamanın kullanılması önemli. Aynı dikkat, Microsoft Teams gibi başka uzaktan çalışma ve videokonferans uygulamaları için de gösterilmeli.

Canlı bağlantı sırasında arkadaki görüntüye özen gösterin! Zoom veya Microsoft Teams gibi programlar yoluyla yapılan görüntülü video bağlantılarında, öncelikle öğrenciler sadece kendi öğretmeninden gelecek e-posta veya mesajdaki bağlantılara tıklamalı. Öğrenci, mümkünse yalnız olacağı ve sakin bir odadan katılmalı. Görüntülü konuşma sırasında görüntünün arka planında, yaşadığı yeri ve ailesi ile ilgili özel bilgileri açığa çıkarabilecek resimler olmamalı.

Güncel antivirüs yazılımı kullanın! En başta söylemiştik: 1 milyarı aşkın zararlı yazılım var ve bunlara her gün 350 bin yeni zararlı yazılım katılıyor. Hiçbiri iyi niyetli değil. Pandemi döneminde zararlı yazılım bulaştırmayı veya kimlik bilgisi elde etmeyi hedefleyen oltalama (phishing) çabaları çok fazla artış gösterdi. Güncel ve proaktif bir antivirüs veya internet güvenliği yazılımı, pek çok dertten uzak tutar. İnternette eğitimin keyfini güvenle sürmenize imkan tanır.

Telefonlarınıza hemen bir mobil antivirüs yazılımı yükleyin! Bilgisayarlara odaklanan tehditler ve hatta artık daha fazlası telefonları da hedef alıyor. Ama önlem mümkün, ucretli – ücretsiz pek çok güvenlik seçeneği var.

Yedeklemeyi ihmal etmeyin! Ödev ve ders notlarının kaybolmaması için verileri mutlaka yedekleyin ve güvenli başka bir ortamda saklayın. Cihazınız bozulduğu veya kaybolduğu zamanda da veriler ulaşılabilir halde olsun. Yaz döneminden kalan kıymetli fotoğaf ve anıları da mümkünse harici ve sürekli internete bağlı olmayan bir depolama (hard disk) cihazında saklayın.