Orhun Emre Çelik: Sürdürülebilir Sigortacılık

Sigorta Denetleme Kurulu’ndaki üstatlarımızdan ve sektördeki büyüklerimizden Facit hesap makinesiyle hesap yapılan dönemleri dinlemiş (ve kendi de çocukken Facit kullanmış) biri olarak sigortacılığın bugünlerde daha da içine girdiği hızlı dönüşüm ortamının dünyadaki ekonomik ve teknolojik dönüşümü çok güzel yansıttığını düşünüyorum.

Teknolojik, sosyal, ekonomik ve politik gelişmeler çok sayıda değişim, değişim gereksinimi, sorun ve bunun bir sonucu olarak da fırsatlar yaratıyor. Son yıllarda sıkça konuştuğumuz bazı konuları hızlıca sıralayalım:

* Öbek zinciri (blockchain) uygulamaları ve akıllı sözleşmeler: Çoğunluk adını Bitcoin ile duysa da kısa sürede farklı yapısı ve göründüğünden çok daha derin bir etkisi olacağı anlaşıldı.

* Yapay zeka: Henüz hayal edilenin gerisinde olsa da hızla daha gelişmiş yöntem ve araçlarıyla hayatımıza girmekte.

* İnternet: RTÜK’ün 2019’da yaptırdığı bir araştırmada öğrencilerin günlük cep telefonu kullanma süresi 1 saat 26 dakika, televizyon izleme süresi 1 saat 29 dakika ve internet kullanım süresi 2 saat 13 dakika olarak belirlenmiş. Gençler 5 saatten uzun bir süreyi ekran karşısında geçiriyor. Covid19 sonrası evden/uzaktan eğitimle bu sürenin daha da artmış olması beklenebilir. Benzer şekilde mesafe kuralları ve seyahat kısıtlamaları ile cep telefonuna bir türlü alışamayanların da artık en azından görüntülü görüşme yapacak kadar tecrübe edinmeleri söz konusu.

* TFRS 17 (IFRS 17): Aktüeryal modelleme bakışını muhasebe uygulamalarına yansıtarak çok daha komplike ve çok daha detaylı finansal raporlar üretilmesini sağlayacak yeni standardı hayatımıza nasıl sokacağımızı belirlemeye uğraşıyoruz.

* BES 2.0, otomatik katılım derken şimdi de tamamlayıcı emeklilik sistemiyle mevcut fon büyüklüğünün ve müşteri tabanının önemli ölçüde genişlemesi söz konusu olabilecek.

* COVID-19’un yarattığı tazminat riskleri kadar evde kalma çabalarının riske maruziyetin azalmasına yol açmasıyla getirdiği kârlılık belirsizlik sürse de şirketlerin Haziran dönemlerindeki sonuçlarının beklenmedik şekilde sonuçlanmasına yol açtı. Ancak daha önemli etki tüm sektörün uzaktan çalışmanın birçok bölüm için mümkün olduğunu görmesiyle ortaya çıkacak.

Bu maddeler, bir taraftan teknolojik gelişmelerle hayatımız şekillenirken diğer tarafta mevzuata uyum için çaba gösteren sektörün kökten değiştiği bir sürecin işaretleri. Poliçe alması için telefonla defalarca aranmış, satış temsilcisi tarafından ziyaret edilmiş müşteri adaylarına internet üzerinden çok daha ucuz ve kolay ulaşmanın mümkün. Hasar ihbarlarını internet üzerinden almaya başladık. Aktüeryal hesaplamalar için yazılımların Türkiye’de geliştirilmesini geçtik yapay zeka uygulamalarını nasıl entegre edeceğimizi tartışıyoruz. Uzaktan çalışıp, internetten ürünlerimizi alıp, ödemelerimizi cep telefonlarımızdan temassız şekilde gerçekleştiriyoruz. Tüm bu gelişmeler nedeniyle sigortacılık uygulamalarına yeni bir soluk getiren Lemonade halka arz sonrası 3 milyar dolar piyasa değerine ulaşabiliyor.

Sigortacılık Kanunu yayınlanana kadar mevzuatta yaşanan sıkıntıların benzerleri, TFRS 17 ile ilgili konular netleşmediği sürece üstelik yüksek maliyetlerle başlayan projelerle maddi sonuçları da olacak şekilde yaşanacak. Sürdürülebilir sigortacılık için sektörel mevzuat belirsizlikleriyle değil yukarıda saydığımız geleceğe ilişkin konulara hazırlanmak, daha da önemlisi bir adım önden gidip bunları şekillendirmek gerekiyor.