Dünya Ekonomi Forumu’nun hazırladığı “Küresel Riskler Raporu”na göre iklim krizi küresel ölçekte en büyük risk. Aynı raporda gelecek 10 yıl içerisinde en büyük üç risk de iklim eylem planında başarısız olunması, iklim koşullarının aşırı sertleşmesi ve biyolojik çeşitliliğin yok olması ihtimalleri olarak ifade ediliyor. İklim krizinin en önemli sonuçlarından biri hiç kuşkusuz neden olduğu aşırı hava olayları ve doğal afetler. Geçtiğimiz yıl, 1970’ten itibaren en fazla doğal afetin yaşandığı dördüncü yıl oldu. Münih Re’nin raporuna göre de fırtınalar, sel, orman yangınları, depremler ve diğer aşırı hava olayları 2021’de toplam 280 milyar dolar tutarındaki varlığı yok etti. Bu miktarın ancak 120 milyar doları sigorta edilmişti.[1]
İklim krizi tırmanırken doğal afetlerin sayısında ve şiddetinde artış bekleniyor, sigorta da bu durumdan en çok etkilenen sektörlerin başında geliyor. Sigorta sektörünün bu alanda daha kapsamlı bir hizmet vermesini araçlar arasında global sigorta sektörünün 90’lı yıllardan beri uyguladığı bir finansal enstrüman olan Afet Tahvilleri (Catastrophe Bonds – Cat Bonds) öne çıkıyor. Reasürans şirketleri tarafından çıkarılan bir borçlanma aracı olan Afet Tahvilleri, belli bir doğal felaketi öngörüyor ve belli bir vadeyle çıkartılıyor. Eğer belirlenen vade içinde bu felaket yaşanmazsa tahvili alan yatırımcı ana parasını alıyor ve yüksek bir getiri elde ediyor. Ancak felaket gerçekleşirse, bu durumda yatırımcı ana parasını bile ya hiç alamıyor ya tahvilin tipine bağlı olarak bir kısmını gecikmeyle alabiliyor. Felaket riskini dağıtan ve yatırımcıya aktaran bu tahvil sigorta sektörünü biraz rahatlatırken yatırım fonlarına da önemli bir alan açıyor.
Geçen yıl Afet Tahvilleri ve sigorta ilişkili menkul kıymet (ILS) pazarı yüzde 13’lük büyümeyle 12,8 milyar doların üzerine çıktı ve yeni bir rekor kırdı. Burada pazarı büyüten en önemli etken de Afet Tahvilleri. Swiss Re Kıdemli ILS Satış Başkanı Judy Klugman, Intelligentinsurer.com’a yaptığı açıklamada 12 yeni sponsorla pazarın daha da büyüdüğünü ve pazar karmasının zenginleştiğini söylüyor.[2] 12 sponsor arasında Jamaika hükümeti, Kaliforniyalı sigorta şirketi Farmers ve Hollandalı sigorta şirketi NN de yer alıyor.
Klugman 2021 yılında yatırımcıların bu tahvillere ciddi bir dönüş gerçekleştirdiğine dikkat çekiyor. Swiss Re’ye göre bu dönüşün ana nedeni yatırımcıların portföyü çeşitlendirme ihtiyacı. Kurumun Şubat 2022’deki ILS Market Insights raporuna göre son on yılda sürekli artan talep ve yılda yüzde 10’a yakın büyüyen Afet Tahvilleri pazarıyla ILS pazarının 2021’de rekor kırmaya devam etmesi şaşırtıcı değil. Afet tahvilleri pazarındaki olumlu ivmenin 2022 yılında da devam etmesi bekleniyor.
Klugman “Portföyde çeşitlilik peşindeki yatırımcılar için ILS piyasasının çekiciliği artıyor. Swiss Re olarak bu yıla dair oldukça iyimseriz. Özellikle yeni sponsorlarla yine tarihsel bir büyüme oranı yakalanacağını düşünüyoruz” diyor.
İklim krizi insanlığın karşı karşıya olduğu uzun vadeli en büyük tehdit olmaya devam ediyor. Sigorta sektörü olarak biz bu küresel zorluklarla mücadele etmek ve bir sonraki krizin öncesinde direnç oluşturabilmek için koordineli ve çok paydaşlı bir yaklaşım benimsemeli ve daha çok çözüm üretmeliyiz. Afet Tahvilleri önemli bir araç. Pazarın güçlü büyümesi bu aracın öneminin giderek arttığını gösteriyor. Türkiye sigorta sektörü olarak biz de bu aracı etkin kullanmanın yollarını aramalıyız.
[1] https://www.munichre.com/en/company/media-relations/media-information-and-corporate-news/media-information/2022/natural-disaster-losses-2021.html
[2] https://newtonmedia.foleon.com/intelligent-insurer-review/march-april-2022/ils-growth-could-this-year-beat-record-breaking-2021
