Aktif fay hatlarının üzerinde yer aldığını bildiğimiz ülkemiz bir kez daha deprem felaketiyle karşı karşıya kaldı. 6 Şubat’ta yaşanan iki güçlü depremi artçı depremler izledi ve maalesef on binlerce insanımızı yitirdik, ocaklar söndü; kentler, ilçeler ve köyler yıkıldı. Bu felakette yitirdiğimiz vatandaşlarımıza Allah’tan rahmet, ailelerine ve yakınlarına başsağlığı ve sabır, yaralılara acil şifalar diliyorum. Depremden hemen sonra Türkiye’nin kenetlenmesi ve güçlü bir dayanışma göstermesi bir nebze teselli oldu. Zaten bu büyük felaketle başa çıkmanın tek yolu bu. Birlik ve bütünlük içinde dayanışmayı güçlendirmeliyiz. Bir de 1999 Marmara depreminden yeterince almadığımız anlaşılan dersleri artık bu son depremlerden almak ve gereğini yapmak zorundayız.
Yaşadığımız insani kaybın ölçüsü ve telafisi yok. Maddi kayıpla ilgili olarak ise değerlendirmeler yapılıyor. İlk tahminler, depremin ekonomi üzerinde çok ağır bir faturası olacağı yönünde. Yapılan hesaplara göre sigorta kapsamındaki toplam hasar DASK dahil 4,5 milyar ABD doları, DASK hariç 3-3,5 milyar ABD doları düzeyinde. Sigorta sektörünün katkıları çok önemli. Ancak, depremlerin yaşandığı 10 ilde zorunlu deprem sigortası yaptıran konutların oranı %49 düzeyinde kalıyor. Bu oran Türkiye genelinde ise %54,70 düzeyinde. [1]
Kamu yönetimi depremin yaralarını sarmak için hızla harekete geçti. Doğal Afet Sigortaları Kurumu (DASK) Genel Müdürü Selva Eren mevcut deprem fonlarının 23 milyar TL seviyesinde olduğunu, reasürans koruması ile toplamda 117 milyar TL ödeme kapasitesi bulunduğunu açıkladı. Bölgeye gönderilen ekipler poliçelerin ödenmesi konusunda yoğun bir tempoyla çalışıyor. 27 Şubat itibarı ile 1 milyar TL ödeme yapıldı.[2] Tabi burada reasürans çok önemli. Dünyada sigorta sektörü üzerinde uzmanlaşmış, önde gelen kredi derecelendirme şirketlerinden biri olan AM Best’e göre DASK’ın mevcut kapasitesinde riskin çok önemli bir bölümü global reasürans şirketlerinden Munich Re ve Swiss Re’nin üzerinde bulunuyor. Ayrıca Avrupa, Londra ve Bermuda piyasalarından reasürans şirketleri var.[3] Dünyada artan kasırga, sel, kuraklık gibi doğal afetler nedeni ile reasürans şirketleri artık neredeyse her yıl 120 milyar ABD doları civarında bir maliyetle karşılaşıyorlar. 2023 yılında bu tabloya ülkemizde yaşadığımız deprem felaketi de eklenecek.
Kuzey Anadolu Fayı, Doğu Anadolu Fayı ve bu ana fayların uzantıları üzerinde yer alan Türkiye bir faylar ülkesi. Bu çok net. Böyle bir ülkede periyodik olarak depremler yaşanması çok doğal, ama bu depremler mutlaka felakete dönüşmek zorunda değil. Dünyada birçok ülkede bunun başarılı örneklerini görüyoruz. Türkiye’nin böyle acı bir felaketi bir daha yaşamaması için hepimiz elimizden geleni yapmalıyız. Türkiye sigorta sektörü depremlerin yaralarını sarmak, hayatların tekrar kurulmasına yardımcı olmak için yoğun çalışıyor. Ama bu çalışmalarımıza ek olarak, böyle faciaların yaşanmaması için neler yapabileceğimizi hem sektör olarak kendi aramızda hem de kamu yönetimi ile konuşmalı ve harekete geçmeliyiz. Kendimize sorular sorup yanıtlarını araştırmalıyız. Örneğin binalarda standart ve kaliteli malzeme kullanımını teşvik etmek için inşaat sektörünü de kapsayan mühendislik sigortalarının poliçelerinde neler yapabiliriz? Bütün çabalara rağmen çok düşük kalan zorunlu deprem sigortası oranını ve deprem bilincini artırmak için sektör ne tür çalışmalar yapabilir? Yapı Denetim Sistemini güçlendirmek ve bağımsızlığını güvence altına almak açısından sigorta sektörünün yapabileceği katkılar var mıdır?
Bunlara başka sorular da eklenebilir. Belli periyotlarla bu felaketleri tekrar tekrar yaşamak istemiyorsak başka çaremiz yok. Sigorta sektörü bu süreçte üstüne düşeni yapıyor ve yapmaya devam edecektir.
#deprem #DASK #sigortacılık #afet
[1] https://www.dunya.com/sektorler/sigortacilik/depremin-vurdugu-10-ilde-zorunlu-deprem-sigortasi-orani-yuzde-49-haberi-685142
[2] https://bigpara.hurriyet.com.tr/haberler/genel-haberler/birden-fazla-depremi-odeyecek-gucteyiz_ID1475952/
[3] https://www.insurancejournal.com/news/international/2023/02/08/706657.htm
