Aile üyeleri arasındaki bağın sigorta talebi üzerindeki etkisini inceleyen ilginç bir çalışma, “aile bağları sağlık sigortası tüketimini teşvik ediyor” hipotezini kurarak Çin’deki aileleri incelemiş. Çalışma, aile bağlarının sağlık sigortası tüketimini pozitif yönde etkilediğini tespit etmiş. Beklendiği gibi, gelir düzeyi yüksek olan ailelerde sigorta tüketimi de yüksek. Ayrıca, çalışmanın bulgularından biri de ailenin yaş ortalaması arttıkça sağlık sigortası tüketim eğilimi arttığı.
Evet aile her şeydir! Bu söz, popüler kültür mafya dizi ve filmlerinden çıkan bir replik ve çoğumuz biliriz. Tabi burada suç baronlarının, işledikleri cinayetleri üzerine yıktıkları bir müessesedir aile. Şüphesiz takır takır kurşun sıkanlara göre şıkır şıkır vergisini ödeyen, dürüst yurttaşlar için “ailenin” bambaşka bir anlamı var.
“Aile”, Arapça kökenli olup, hane halkı veya bakmakla yükümlü olunan kişiler anlamına gelen sözcükten türetilmiş.1 Toplumun en küçük şubesi olarak bilinen aile, etimolojik kökeninin işaret ettiği gibi bakmakla yükümlü olunan kişiler üzerinde büyük bir etkiye sahip. Bu etkinin sayısız boyutu var. Fakat bu yazıda ailenin bireylerin finansal davranışları üzerindeki etkisini sigorta özelinde tartışmak istiyorum.
Önce, coğrafi olarak doğu ve batının geçiş güzergâhında bulunan çok renkli ve kültürlü toplum olduğumuz gerçeği ile başlayalım. Bu zenginlik hem batı hem de doğunun mayasını taşıyor. Fakat aile bağları söz konusu olduğunda Türk tipi aile işlevsel olarak doğulu kolektivizmine daha yakın. Peki sigortacılar için bu güçlü aile bağlarının önemi ne dersiniz?
Sigorta satın alma davranışını araştıran yüzlerce çalışma yapılıyor. Bunların içinde aile üyeleri arasındaki bağı bağımsız bir değişken olarak modelleyen ve bunun sigorta talebi üzerindeki etkisini inceleyen ilginç bir çalışma dikkat çekiyor. Bu çalışmaya göre Chen vd., (2023) “aile bağları sağlık sigortası tüketimini teşvik ediyor” hipotezini kurarak Çin’deki aileleri incelemiş. Aile bağlarının birey ve aile ölçeğinde sağlık sigortası tüketimini pozitif yönde etkilediğini tespit etmiş. Bununla birlikte beklendiği gibi gelir düzeyi yüksek olan ailelerde sigorta tüketimi de yüksek. Ayrıca çalışmanın bulgularından biri de ailenin yaş ortalaması arttıkça sağlık sigortası tüketim eğilimi arttığı.2 Burada kastedilen daha çok geniş aileler aslında.
Türkiye’de aile bağlarının bireylerin sigorta satın alma davranışının etkisini araştıran bir çalışmaya henüz ulaşamadım. Fakat Türk tipi geleneksel ailelerin de bireyler üzerinde benzer bir etkiye sahip olabileceğini tahmin ediyorum. Her ne kadar batılı yaşam tarzının dayattığı çekirdek aile yapısı yükselişte gözükse de, ekonomik gerçekler uzunca bir süre geniş ailelerin Türk toplumunun ana unsurunu oluşturacağını gösteriyor. O zaman Chen vd., (2023)’nin sigortacılara önerilerine birlikte bir göz atalım2;
- Bireysel tüketici taleplerini odağımıza alırken ailelere yönelik ürünler tasarlayalım,
- Bireyin teminat altına alınmasının yanında aile güvenliğini de öne çıkaralım,
- Sigorta ürününü bireyin ait olduğu aile değerlerine uygun, bireyden aileye yükselen bir plan dâhilinde oluşturalım.
Vurgulanan tavsiyeler Türk sigorta piyasasında da gayet tabi uygulanabilir gözükmekte. Özellikle ürün stratejisinde aileyi merkeze alan şirketlerin fark yaratacağını söyleyebiliriz.
Öyleyse hepimiz için aile her şeydir.
Kaynakça:
- https://www.nisanyansozluk.com/kelime/aile
- Chen, H., Ding, Y., Li, R., & Mou, S. (2023). Family ties and commercial health insurance consumption in China. The Geneva Papers on Risk and Insurance-Issues and Practice, 1-19.
