Balkır Demirkan’ın kaleminden: 2023 ilk yarı sonuçları, bazı teknik oranlar ve rakamlar

Türkiye Sigorta Birliği (TSB) Genel Sekreter Yardımcısı ve TSEV’de sigortacılık üzerine dersler veren Balkır Demirkan, linkedin hesabında sigorta sektörünün yarı yıl performansını değerlendiren bir yazı kaleme aldı.  Demirkan,  Trafik branşı dışındaki tüm branşlarda yazılan poliçe adetlerinde bir gerileme olduğunu ancak primlerdeki yüksek artış ile birlikte değerlendirildiğinde gerek sigorta bedellerindeki artış, gerekse de poliçelerin enflasyon nedeni ile çarpan düzenlemeleri ile primleri arttırabildiklerinin görüldüğü belirtti.

Balkır Demirkan’ın yazısı şöyle:

2023 yarı yıl sonuçları ile ilgili soru ve yorum talepleri geliyor.

Yarı yıl sonuçlarını en basit hali ile, bir önceki yıl yarı yıl sonuçları ile karşılaştırarak burada tablo olarak paylaşmak istedim. Yorumu yazıyı takip etmek isteyenlerin kolayca yapabileceğini umarım.

1- Teknik Hesaplara Aktarılan Mali Gelirler 4 Ana Ürünün Teknik Kâr Oranları

Bu tabloya göre geçen yıl mali gelirler dikkate alınmadan hiç bir branş kâr edemez iken, bu yıl sadece Kasko teknik açıdan kâr üretebilmiş. Diğer 3 branş teknik açıdan kâr üretememiş. Konut-Yangın branşının ise teknik zararı 22 puan arttığı görülüyor.

Trafik branşındaki teknik iyileşme, Kasko braşındaki iyileşmenin yarısı seviyesinde olmuş, hâlâ teknik kâr oranı, mali gelirler hariç 2023 yılı ilk yarısı için – % 61 seviyesinde gerçekleşmiştir.

2- Teknik Hesaplara Aktarılan Mali Gelirler 4 Ana Ürünün Teknik Kâr Tutarları

** Konut Satırı – Yangın branşı sonuçlarının tamamını içermektedir

Mali Gelirler Hariç tutularak ilgili ürün ve branşların teknik kâr tutarlarına bakıldığında Trafik Branşının zararının rakam olarak iki kat daha çok zarar ürettiği, Konutun bir önceki yıl’a göre 4 kat zarar ürettiği, Sağlık branşının 4/5 oranında iyileştiği ancak hâlâ zarar ürettiği, görülmektedir. Sadece Kasko brançında teknik kâr üretilebildiği, bunun ise görece daha az poliçe düşüşü ile bedel artışı etkisi ile olduğu düşünülmektedir.

3- 4 Ana Ürünün Yazılan Prim ( Net ) Tutar Değişimleri

** Konut Satırı – Yangın branşı sonuçlarının tamamını içermektedir

Geçen yıl’ın aynı dönemi ile bu yıl yazılan primlerin değişimlerine bakıldığında, Prim artışlarının birbirine yakın seviyelerde gerçekleştiği, Yangın – Konut branşı dışındaki 3 branşın primlerinin11- 14 mia.-TL bandından 29-35 bandına nerdeye benzer biçimde 1,5 kat artış yarattıkları görülüyor. Hatta kârlılığı en çok artan branş olan Kasko’nun görece olarak diğer branşlardan daha geride bir prim artışı ile karşı karşıya kaldığı, dolayısı ile yüksek tenik gelirin Hasar – gider yönetimi ile ilgili olduğu anlaşılmakta.

4- 4 Ana Ürünün Teknik Gider Tutar Değişimleri

** Konut Satırı – Yangın branşı sonuçlarının tamamını içermektedir

Ürünlerin gider değişimlerine bakıldığında, Kasko branşının maliyet artışının çok net bir biçimde diğer branşların gerisinde kalması nedeni ile teknik kârlılığının daha iyi çıktığı, Sağlık ve Konut branşlarındaki gider değişiminin prim değişimi ile paralel olduğu dolayısı ile teknik sonuçlar ile paralel olduğu, Trafik Branşının ise gider oran değişiminin Prim Değişimi ile neredeyse birebir aynı olduğu, dolayısı ile muallak değişimleri ile teknik kârdaki iyileşmenin sağlanabildiği, muallak değişiminin enflasyon ile Prim ve Hasardaki değişimlerden çok daha farklı hareket ettiği anlaşılmaktadır.

Trafikteki 23,5 mia.-TL’lik gider değişimi, yine trafik yazılan primlerindeki 22 mia.-TL’lik değişimi net olarak karşılayamamış, – 1 mia.-TL teknik gelir – gider farkı oluşturduğu görülmektedir.

5- 4 Ana Ürünün Muallak Değişimleri

** Konut Satırı – Yangın branşı sonuçlarının tamamını içermektedir

4 ürüne ait yarı yıl sonunda devreden ( müdevver) düşülmeden, dönem sonu net muallakları mukayede edildiğinde, şirketlerin ne prim artışları ne de gider değişimleri oranlaına yaklaşmayacak seviyede bir muallak değişimi sergiledikleri anlaşılmaktadır.

Tsb datalarına göre % 120 ile en yüksek muallak artışı Kasko branşında gerçekleşmişken, net giderlerde % 165’lik bir artış görülen Trafik branşındaki muallak değişiminin % 88 seviyesinde kalabildiği anlaşılmaktadır.

Şirketlerin Trafik branşındaki muallakları, mali gelirleri olmasına karşın, enflasyon oranında arttıramadıkları anlaşılmaktadır. Zira en yüksek prim ve en yüksek gider tutarı olan branş trafiktir ve muallak tutar toplamı devreden hariç 35 mia.-TL yarı yıl prim toplamına karşın, 55 mia.-TL’lik bir muallak yükü yaratmaktadır.

Uzun soluklu bir branş olan Trafikteki, gider artış seviyesinin altındaki muallak artış oranının, ilrleyen yıllarda gider oranını yakalaması gerekeceği ve ilerideki yılların teknik sonuçlarını etkileme ihtimali doğabileceği anlaşılmakta..

5- Sonuç

2022 yılı yarı yılı ile 2023 yarı yılı sonuçlarını

** Konut Satırı – Yangın branşı sonuçlarının tamamını içermektedir

yukarıdaki bilgilerin yanısıra, adet değişim tablosu ile birlikte değerlendirildiğinde,

Trafik branşı dışındaki tüm branşlarda yazılan poliçe adetlerinde bir gerileme olduğu, ancak primlerdeki yüksek artış ile birlikte değerlendirildiğinde gerek sigorta bedellerindeki artış, gerekse de poliçelerin enflasyon nedeni ile çarpan düzenlemeleri ile primleri arttırabildikleri,

Mali tablolar üzerindeki iskonto etkilerinin olduğu ancak bunun bir baz etkisi de yaratabileceği, önümüzdeki yıllarda bunun düzeltmesinin negatif etkisinin görülebileceği;

  • Artan bu primlerin teknik giderleri Kasko dışında karşılayamıyor olduğu
  • Hemen hemen tüm branşlardaki prim artış oranlarının birbirine yakın geçekleştiği,
  • Branşlar arası teknik kârlılığın hasar ve muallak yönetiminden kaynaklandığı,
  • Kasko’nun gider sonuçlarının diğer branşlardan çok daha iyi olması nedeni ile kârlılığının daha iyi olduğu,
  • Trafikte muallakların gider artışlarının oldukça gerisinde kaldığı, orta vadede bunun teknik sonuçlara yansıyabileceği,
  • Konut-Yangın ürünleri ile Sağlık ürünlerindeki Yazılan Poliçe adetlerindeki gerilemenin tersine çevrilmesi gerekeceği, prim artışlarının toplam poliçe sayılarını etkilediği,
  • Kasko’da da benzer biçimde yazılan poliçe kaybı olduğu, hasar yönetiminin her yıl aynı oranda iyi gitmeyebileceği,
  • Şirketlerin mali tablolar üzerinde iskontoları arttırarak bazı branşlarda pozitif etki aratma ihtiyacında kaldıkları,
  • Bu teknik sonuçlar çerçevesinde, mali gelirlerin her dönem aynı olmayabileceği, bu nedenle tüm branşlarda teknik kârlılığın sağlanması gerektiği, mali kârın şirketten şirkete ve dönemden döneme çok fark edebileceği, prim artışı, hasar maliyet yönetimi ile poliçe adetlerinin arttırılması için daha çok çalışılması gerektiği, Sonuçları çıkartılabilir. Çok daha kârlı, daha az hasarlı, çok daha yüksek poliçe adetlerini göreceğimiz dönemlerin olması dileği ile… Kaynak : https://www.tsb.org.tr/tr/istatistikler