Dr. Behlül Ersoy: Lise Birincilerini kaybettik! Peki Başarılı Ön Lisans Mezunları?

“Lise birincilerini kazanamamış olabiliriz. Fakat en başarılı ve potansiyeli en yüksek üniversitelileri bu bölümlere kazandırma fırsatını iyi değerlendirmeliyiz. Bu noktada öncelikle Aktüerya Bilimleri’ne geçiş yapabilecek ön lisans programlarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum.”

-Dr. Behlül Ersoy

Geçen ayki yazımda, lise birincilerini ikna edebilme konusunda sigorta sektörü olarak pek de başarılı olamadığımızdan bahsetmiştim. Siz bu ayki yazımı okurken de ön lisans mezunlarından bazıları bu yıl Sigortacılık ve Aktüerya bölümlerini tercih etmiş ve bu bölümlere yerleşmiş olacak. Bu yüzden 2022 yılı Dikey Geçiş Sınavı (DGS) verileri üzerinden bir değerlendirme yapmak istiyorum.

Kısaca DGS olarak adlandırılan Dikey Geçiş Sınavı, ÖSYM’nin yürüttüğü açık öğretim veya meslek yüksekokullarından başarıyla mezun olan ön lisans öğrencilerinin lisans eğitimine geçmek için girdikleri bir sınav.1 Bahsi geçen lisans bölümlerine DGS ile geçiş yapan öğrenciler aslında ön lisansı başarıyla bitirmiş, bu sınavdan yüksek puan alan üniversiteliler. Bu noktada DGS, sektör olarak lise birincilerini kazanamasak da potansiyeli yüksek üniversite mezunu bu arkadaşlarımızı kazanmak için önemli bir fırsat!

Sigortacılık bölümünde Marmara, aktüeryada Hacettepe

2022 yerleştirme sonuçlarına göre Sigortacılık ve Aktüerya bölümlerine ait devlet ve vakıf üniversitelerinde (tam burslu) bulunan yaklaşık 63 kontenjanın tamamı dolmuş. 2 Buna göre, ön lisans öğrencilerinin sigortacılık sektörüne ilgisinin olduğunu söyleyebiliriz. Sigortacılık bölümleri arasında en yüksek puanla öğrenci alan üniversite Marmara Üniversitesi… Marmara Üniversitesi Sigortacılık bölümü aynı üniversitenin benzer bölümü İşletme’ye yakın bir puanla öğrenci almış. Aktüerya Bilimleri’nde ise Hacettepe Üniversitesi önde gelirken aynı üniversitenin benzer bölümü İstatistik’ten çok daha düşük puanla öğrenci aldığı görülüyor. Aynı durum DGS dikkate alındığında Türkiye’de ikinci sırada en yüksek puanla öğrenci alan Marmara Üniversitesi Aktüerya Bilimleri için de geçerli.2 Peki, başarılı ön lisans öğrencileri Aktüerya’yı İstatistik gibi yakın bölümlerden neden çok daha az tercih ediyor?

Aslında bu sorunun cevabı DGS tercih sistematiğinde saklı. Her lisans bölümü kendiyle ilişkili sınırlı sayıda ön lisans programı mezunları tarafından seçilebiliyor. Örneğin eşit ağırlık (EA) puan türünde ön lisans öğrencisi alan Sigortacılık bölümleri; Bankacılık ve Sigortacılık, Borsa ve Finans, Dış ticaret, Finans ve Muhasebe, İşletme, Maliye, Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası, Sosyal Güvenlik ve benzerleri gibi geniş bir ön lisans yelpazesine sahip. Fakat sayısal (SAY) puan türünden öğrenci alan Aktüerya Bilimleri bölümünü tercih edebilecek ön lisans programları; Bankacılık ve Sigortacılık, Sigortacılık, Menkul Kıymetler ve Sermaye Piyasası programlarıyla sınırlı. Tahmin edileceği gibi İstatistik bölümleri çok daha fazla ön lisans programı tarafından tercih edilebiliyor ve bu ön lisans programları ağırlıkla SAY puan türünde öğrenci alıyor.3 Bunun sonucunda başarılı ön lisans öğrencilerinden önemli bir kısmını Aktüerya’ya yönlendiremiyoruz.

Beşeri sermaye en değerli varlığımız

Gerek lisans eğitimim sırasında gerekse akademide DGS ile lisans bölümlerine geçiş yapan öğrencilerin yüksek motivasyonuna çokça şahit oldum. Lise birincilerini kazanamamış olabiliriz. Fakat en başarılı ve potansiyeli en yüksek üniversitelileri bu bölümlere kazandırma fırsatını iyi değerlendirmeliyiz. Bu noktada öncelikle Aktüerya Bilimleri’ne geçiş yapabilecek ön lisans programlarının yeniden gözden geçirilmesi gerektiğini düşünüyorum. Bununla birlikte özellikle meslek yüksekokullarında, sektörün ve ilgili lisans bölümlerinin tanıtımına ağırlık verilmesi yerinde olacak. Her platformda altını çizdiğimiz gibi sigorta sektöründe beşeri sermayemiz en değerli varlığımız. Bu yüzden sigortacılıkla ilgili bir bölümü tercih eden her öğrenci beşeri sermayemizin asli kaynağıdır. Bunu lütfen unutmayalım!

Kaynak:

1.ÖSYM, (2023a). https://www.osym.gov.tr/TR,8862/hakkinda.html

  1. ÖSYM, (2023b). https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2022/DGS/TERCIH/minmax07092022.pdf
  2. ÖSYM, (2023c). https://dokuman.osym.gov.tr/pdfdokuman/2023/DGS/TERCIH/tablo2_29082023.pdf