Swiss Re Enstitüsü’nün 2021 afet hasarları araştırmasına göre, geçen yıl dünya çapında 119 milyar doları sigortalı olmak üzere toplam 280 milyar dolarlık katastrofik hasar meydana geldi. Sel hasarları doğal afet riski olarak giderek öne çıkıyor.
Swiss Re Enstitüsü’nün yıllık katastrofik hasar raporunun 2021 yılı hasarlarını içeren edisyonu 30 Mart’ta yayınlandı. Swiss Re Enstitüsü Kıdemli Afet Veri Analisti Lucia Bevere ve Sel Hasarları Departmanı Lideri Federica Remondi’nin hazırladığı rapora göre, geçen yıl dünya çapında meydana gelen doğal ve insan kaynaklı afet olaylarında 280 milyar dolarlık hasar ortaya çıktı. Kayıpların 119 milyar dolarlık bölümü sigorta kapsamındaydı.
Ekonomik kayıpların 270 milyar dolarlık bölümü doğal afetlerden kaynaklanırken, katastrofik olaylarda 11 bin kişi de hayatını kaybetti. Haiti’de 2000’den fazla cana mal olan yıkıcı bir depreme ek olarak, dünya çapında 50’den fazla şiddetli sel olayının yanı sıra tropik siklonlar, aşırı soğuk ve sıcak dönemleri ve çok sayıda şiddetli konvektif fırtına meydana geldi.
Sigorta sektörü, geçen yılki ekonomik kayıpların 119 milyar dolarlık kısmını karşıladı. Bunun 111 milyar dolarlık bölümünü doğal afetlerden kaynaklanan hasarların tazmini oluşturdu. Bu açıdan 2021 rekor düzeyde sigortalı kaybın yaşandığı dördüncü yıl oldu.
Rapora göre, konvektif fırtına, sel ve orman yangını gibi tekrarlanan yüksek kayıplı ikincil tehlike olayları nedeniyle sigortalı kayıplar son beş yıldır yükseliyor. Swiss Re uzmanları, afetlerdeki ikincil risk olaylarından kaynaklanan multi-milyar dolarlık sigortalı hasarların düzenli olarak ortaya çıkmasının yeni bir olgu olduğuna dikkat çekiyor.
Raporun en önemli mesajlarından biri, selin yıldan yıla dünya çapında diğer tehlikelerden daha fazla insanı etkilemesi ve daha çok yıkıma neden olması. Selden kaynaklanan kayıplar, küresel GSYİH büyümesinden daha hızlı büyüme eğilimi gösteriyor.
Sel olaylarından 2011’den 2020’ye kadar dünya çapında toplam yaklaşık 80 milyar dolar civarında sigortalı kayıp meydana gelirken, seller 2021 yılında 20 milyar dolarlık sigortalı zarara neden oldu. Bu da sel zararlarının yükseliş eğiliminde bir düşüş olmadığını gösteriyor.
Asya kıtası selden en yüksek ekonomik kayıpları yaşayan bölge, ancak sigortalı kayıplar açısından daha gerilerde yer alıyor. Sel risklerinde dünya genelinde büyük bir sigorta açığı var. Sigorta sektörü, son 20 yılda gelişen piyasalarda sel olaylarından kaynaklanan toplam ekonomik kayıpların sadece yüzde 7’sini, gelişmiş ekonomilerde ise yüzde 31’ini karşıladı.
Ekonomik büyüme ve kentleşme ile maruziyet birikimi, zamanla artan sel kaynaklı kayıpların ana itici gücü oldu. Ayrıca, altyapıda yaşlanma veya taşkın kontrol altyapısının olmaması, betonlaşma nedeniyle kentsel alanlarda suların toprak tarafından emilememesi, tropik siklonlarda daha fazla yağış ve felaket olaylarının kümelenmesi gibi diğer birçok faktör de sel hasarlarını arttırıyor.
Sel, birincil risk olmaya aday
Sel 2021’de Avrupa için kayıtlara geçen en maliyetli afet hasarı olurken, dünya genelinde 50’den fazla şiddetli sel felaketi meydana geldi. Tüm sel olaylarından kaynaklanan birleşik ekonomik kayıplar 82 milyar doları buldu. Ekonomik büyüme ve riske maruz kalan varlık değerlerinin birikimi, zamanla artan sel kaynaklı kayıpların ana itici güçleri oldu Swiss Re uzmanları, her yıl taşkınların yol açtığı yaygın tahribat göz önüne alındığında, taşkınların birincil risk statüsünde kabul edilmesi ve buna göre risk değerlendirmesi yapılması gerektiğini vurguluyor.
Swiss Re Baş Ekonomisti Jerome Haegeli, “Sel kaynaklı kayıplar giderek daha belirgin hale geliyor. Kamu sektörü ve sigorta şirketleri birlikte kalkınmayı yüksek riskli alanlardan ve yatırımlardan yeşil altyapı gibi koruyucu önlemlere yönlendirebilir. Bu, varlıkların sigortalanabilir kalmasına yardımcı olacaktır” diyor.
Swiss Re Afet Riskleri Başkanı Martin Bertogg ise, “Seller, dünya nüfusunun yaklaşık üçte birini, diğer tüm tehlikelerden daha fazla etkiliyor. Yıkımın ölçeği göz önüne alındığında, sel riski, kasırgalar gibi birincil tehlikelerle aynı dikkati ve risk değerlendirme titizliğini hak ediyor” yorumunu yapıyor.
Sigortacıların sel teminatı açığını kapatmak için adım atması gerekiyor
Rapora göre, 2011’den bu yana doğal afetlere bağlı ölümlerin üçte birinden fazlasına sel felaketleri neden oldu. Sel kaynaklı hasarlarda Avrupa’da 2021’de hem ekonomik hem de sigortalı rekor kayıplar yaşandı. Temmuz ayında Almanya ve komşu ülkelerde meydana gelen sel felaketleri 41 milyar dolarlık ekonomik, 13 milyar dolarlık da sigortalı zarara yol açarak 2021’in en maliyetli katastrofik olayı olarak tarihe geçti.
Dünyada sel kaynaklı en yüksek ekonomik zarara Asya bölgesi maruz kalıyor; buna karşılık Asya kıtasında ekonomik kayıpların yalnızca yüzde 11’i sigorta kapsamında. Sel kaynaklı ekonomik kayıpların Avrupa’da yüzde 32’si, Kuzey Amerika’da ise yüzde 36’sı sigorta kapsamında yer alıyor.
