Dr. Behlül Ersoy – Dünyayı Ardında Bırak

Popüler bir TV izleme platformunda 2023’ün son ayında gösterime giren “Dünyayı Ardında Bırak” adlı film, komplo teorilerinin dışında, AON ve PwC’nin küresel risk tahminlerine paralel biçimde geleceğin risklerini doğru tahmin ediyor.

-Dr. Behlül Ersoy

Yaşanmasını hiç istemediğimiz acılarla dolu bir yılı, 2023’ü uğurladık, gitti… Artık umudumuz 2024’te…Yeni yılın ülkemize, coğrafyamıza ve nihayetinde dünyamıza huzur ve esenlikler getirmesini diliyorum. Ben hayata optimist bakmayı tercih edenlerdenim. Fakat 2023 henüz bitmeden geleceği ilişkin kehanetlerini bir bir sıralayan yapımcılar benimle aynı fikirde değil!

Popüler bir TV izleme platformunun 2023’ün son ayında gösterime giren “Dünyayı Ardında Bırak” filminden bahsediyorum. Başrollerinde Julia Roberts, Mahershala Ali ve Ethan Hawke’in olduğu kıyamet sonrası kurgusuna sahip bu filmin, yapımcıları arasında Obamalar (Barack & Michelle) bile var. Bundan sonra okuyacaklarınız filme ilişkin spoiler içereceğini önceden belirtmek isterim.

Gelelim filmin konusuna… Rumaan Alam’ın aynı adlı kitabından uyarlanan film Amanda (Julia Roberts) eşi Clay (Ethan Hawke) ve çocukları ile Long Island’da kiraladıkları bir evde başlarına gelen olayları konu almakta. Hafta sonu biraz şehirden uzaklaşıp kafa dinlemek isteyen aile, arkada bıraktıkları dünyayı, geri döndüklerinde bulamayacaklardır. Daha ilk günden navigasyon sistemleri bozulan petrol tankerleri plajlara vurmakta, uçaklar bir bir düşmektedir. Bir de, kiraladıkları evin sahibi olduğunu söyleyen gizemli ve karizmatik bir adam (Mahershala Ali) çıkar ortaya. Olaylara ilişkin birtakım teorileri olan bu adamın davranışları şüphelidir. Ayrıca doğa da bir gariptir; geyikler sıra dışı davranmaya başlamış, flamingolar göç yollarını şaşırmıştır. Acaba bu tuhaf olayların ardında gizli bir örgüt mü vardır? Yoksa biz beşeriyetin sorumsuzluğu mu buna sebep olmaktadır?  Ya da ilahi bir güç bizi cezalandırmakta mıdır?

Daha fazla spoiler vermeden, filme göre gelecekte bizi hangi risklerin beklediğinden bahsetmek isterim. Öncelikle Kubrick’in 1968 yapımı, “2001: A Space Odyssey” filminden beri yapay zekanın kötücül marifetlerinden haberdarız. “Dünyayı Ardında Bırak”ta da, şu kedi burnu amblemli meşhur otonom araçların kontrolden çıktığı sahne ile bunu tekrar hatırlıyoruz. Tabi burada dünyanın manyetik alanının bozulması veya bir siber saldırı söz konusu. Hangisi olursa olsun geleceğin en büyük risklerinden biri siber güvenlikle ilgili olacakmış, filmden bunu anlıyoruz. Ayrıca dünyanın çekirdeğindeki bozulma veya iklim değişiklikleri gibi birbirini besleyen riskler bir dizi doğal afeti de tetikleyecekmiş. Yani gelecekte doğal ya da doğal görünümlü birçok afetle karşılaşabileceğimizden bahsediyorlar. Sonrası mı? Sonrası kaos ve çöküş…

Tabi filmin daha derinlikli bir analizini yapabiliriz ama yeri burası değil. Biz filmin geleceğe ilişkin risk tahminlerinin ne derece tutarlı olduğuna bir bakalım. Örneğin, AON (2023) Küresel Risk Yönetimi Anketi’ne göre, 2026’ya kadar en büyük küresel riskin “siber saldırılar” veya “veri ihlalleri” olacağı tahmin edilmekte. Ve bu raporda, “kötü amaçlı yazılım oluşturmak için kullanılan yapay zeka (IA) büyüyen ve tedirgin edici bir alan” olarak tanımlanmakta.1 PwC (2023) Küresel Risk Anketi sonuçları da, en önemli riskler olarak siber riskleri, iklim değişikliğini ve jeopolitik çatışmaları işaret ediyor.2 Kısaca film tüm komplo teorilerinin dışında geleceğin risklerini doğru tahmin ediyor. Bakalım 2024’te bu tahminlerin ne kadarı tutacak, göreceğiz…

Son olarak biraz içinizi açacak bir tespitten bahsedip yazıyı sonlandıracağım. İlk başta Julia Roberts ve Ethan Hawke’i gördüğünüzde “nerde bir zamanların efsaneleri…” diyorsunuz. Ama mutlu olmalısınız, onlar da bizden farksız! Bakınız, Hollywood yıldızı da olsanız zamandan kaçamıyorsunuz. Ama Ajda Pekkan’sanız o ayrı konu!

Yeni yılın hepimize güzellikler getirmesi dileğiyle…

Kaynaklar

1.AON, (2023). Aon’s 2023 Global Risk Management Survey, https://www.aon.com/en/insights/reports/global-risk-management-survey/top-global-risk-1-cyber-attack-and-data-breach?collection=6f6db0f9-59a5-48fb-ad90-9b82def899b7

2.PwC, (2023). PwC’s Global Risk Survey 2023, https://www.pwc.com/gx/en/issues/risk-regulation/global-risk-survey.html