Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi, ESG (çevre etkisi, sosyal etki ve yönetişim etkisi) alanında oluşturulan bilincin son parçası olarak karşımızda. İyi tarafı bu bilinç artık sadece toplantı salonlarında ve raporlamalarda kalmayacak. Daha iyi tarafı ise bu zorunlu-gönüllü iyilik hareketinin tam bir ayrımı tetikleyeceği. Bilinçli ve iyi yönetişime inanan şirketler bir yana, günü kurtaranlar diğer yana.
-Dr. Zeynep Stefan
Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD – Kurumsal Sürdürülebilirlik Raporlaması Direktifi), Avrupa Birliği bünyesinde kurumsal sürdürülebilirlik raporlamalarına getirilen yeni bir standart. 5 Ocak 2023’de yürürlüğe girdi ve ana raporlamalarını 2024 yılı verileriyle 2025 yılının ilk çeyreği içerisinde görüyor olacağız. Avrupa Birliği tarafından kabul edilen sera gazlarının net emisyonunun 2050’ye kadar sıfırlanması, 2030’a kadar 1990 yılı değerlerine göre %55 azaltılması ve 2030 yılına kadar 3 milyar yeni ağaç dikilmesi gibi faaliyetleri içeren European Green Deal’ın da (Avrupa Yeşil Paktı) önemli bir parçası olan CSRD, ESG (çevre etkisi, sosyal etki ve yönetişim etkisi) alanında oluşturulan bilincin son parçası olarak artık karşımızda. İyi tarafı bu bilinç artık sadece toplantı salonlarında ve raporlamalarda kalmayacak. Daha iyi tarafı ise bu zorunlu-gönüllü iyilik hareketinin tam bir ayrımı tetikleyeceği. Bilinçli ve iyi yönetişime inanan şirketler bir yana, günü kurtaranlar diğer yana.
CSRD, NFRD’nin (Non-Financial Reporting Directive – Finansal Olmayan Risklerin Raporlanma Direktifi) daha da geliştirilmiş bir versiyonu olarak ESRS (European Sustainability Reporting Standards – Avrupa Sürdürülebilirlik Raporlama Standartları) kapsamında olan bütün şirketler tarafından uygulanmak zorunda. Bu da Avrupa Birliği bünyesinde personel sayısı 500’ün üzerinde olan bankalar, sigorta şirketleri ve borsada işlem gören toplamda 11.700 şirketin CSRD raporlaması gerçekleştireceği anlamına geliyor. İçerisinde Avrupa’nın en büyük sigorta ve reasürans şirketlerinden brokerlere sigortacılık sektörünün önemli oyuncularının birleştiği bir standart. Branş üstü ve sektör üstü.
CSRD’nin iklimsel etkilerin düzenlenmesinin yanında ulvi de bir amacı var. Şirketlerin faaliyetlerinin yer aldıkları topluma etkilerinin değerlendirilmesi ve bu çalışmaların kurumsal yıllık raporlamanın vazgeçilmez bir parçası olarak gerçekleştirilmesi. Şirketlerin kamuoyu ile paylaştıkları yıllık raporlamaları finansal raporlama olarak değerlendiren NFRD, CSRD kapsamındaki raporlamaları finansal olmayan raporlama olarak değerlendirmekte ve mutlaka şirketin stratejisi ile bir bağ içerisinde gerçekleştirilmesini beklemekte. Düzenleyici kurumların bu illiyet bağının yeteri kadar kurulduğunu nasıl değerlendirecekleri, risk yöneticileri olarak finansal olmayan risklerin ölçümünde ve değerlendirilmesinde karşılaştığımız nesnellik sorununa çok benzer. Aradaki fark ise, bu nesnellikteki olgunluk derecesi benim analizimde sadece benim danışmanlık verdiğim şirketi etkilerken düzenleyici kurum aracılığıyla bütün iktisadi yapıyı etkileyecek olması.
CSRD sürecinde dikkate almamız gereken diğer bir bileşen FSB (Financial Stability Board – Finansal İstikrar Kurumu). 2009 yılında kurulan FSB, G20 üyelerinin temsilcilerinin yer aldığı, finansal piyasalarda istikrar ve dengeyi takip eden uluslararası bir kurum. FSB’nin Avrupa Komisyonu’nun fonksiyonlarından farklı olarak G20 üyesi olduğu için Türkiye’nin de Merkez Bankası Başkanı ile temsil edildiği bir yapı ve çalışmalar sonucunda varılan sonuçlarla ilgili üyelerin gerçekleştirme sorumluluğu bulunmakta. İlk bakışta FSB finansal piyasalardaki sistemik risk ile ilgileniyor gibi görünse de üyelerinin makroekonomik politikalarındaki standartlar ve veri şeffaflığı, regülasyon faaliyetlerinin kalitesi, kurumsal yapı ve finansal piyasaların genel yapısı gibi aslında bir ülkenin bütün iktisadi faaliyetlerini ve dolayısıyla ülke vatandaşlarının refahını şekillendiren bütün bileşenler üzerinde söz sahibi. Çok sevdiğim Daron Acemoğlu hocamın “The Narrow Corridor” kitabında sürekli üzerinde durduğu kurumlar ve kurumsallaşmanın kalitesinin pozitif etkisini tam burada görüyoruz. FSB sayesinde sağlanan küresel perspektif belki çook uzaktan işleri zorlaştırıyor olabilir, ancak kesinlikle ülkelerin finansal politikalarının kalitesini arttırmakta.
#ECB, ESRB, #CSRD, #ESG, NFRD, #ESRS, FSB, #DaronAcemoglu, #NarrowCorridor, #ZeynepSTEFAN, #AIZA
